Tiki-taka là một chiến thuật bóng đá kinh điển của đội tuyển Tây Ban Nha. Cho đến ngày nay, nó vẫn được nhiều đội bóng trên thế giới sử dụng trong những trận đấu căng thẳng. Vậy Tiki taka là gì và được triển khai như thế nào? Hãy cùng khám phá chiến thuật đáng gờm này nhé!
Tiki Taka là gì?
Tiki taka, còn được gọi là Tiqui-Taca trong tiếng Tây Ban Nha. Đây là phiên âm tiếng Việt của nó:
- Tiki: để lọt qua
- Taka: khóa học
Tiki-taka là một chiến thuật khá phổ biến trong bóng đá Tây Ban Nha, được đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha và câu lạc bộ Barcelona hoàn thiện và sử dụng trong nhiều năm. Được tạo thành từ hai từ “truyền” (pass) và “chạy” (run), tiki-taka là một phong cách chơi tập trung vào việc kiểm soát bóng, yêu cầu các cầu thủ phải di chuyển bóng càng nhanh và liên tục càng tốt. Mục tiêu là giành thế chủ động và làm chủ trận đấu cho đội mình.
Thông tin cập nhật từ Cakhiatv chia sẻ: Tiki-taka dựa trên sự luân chuyển bóng liên tục và có mục tiêu. Nó nhằm mục đích kiểm soát bóng bằng cách giữ bóng và luân chuyển nó thông qua những đường chuyền ngắn, luân chuyển. Điều này cho phép các cầu thủ gây bất ổn cho đối phương và khai thác điểm yếu trong hàng phòng ngự của họ. Do đó, các khoảng trống được tạo ra thông qua những đường chuyền chính xác và khả năng phối hợp hiệu quả của các cầu thủ.
Phong cách chơi này đòi hỏi kỹ năng kỹ thuật cao và tinh thần đồng đội tuyệt vời từ người chơi. Họ cũng phải có khả năng phân tích trận đấu, đưa ra quyết định và thực hiện ngay lập tức. Khả năng làm việc nhóm của cả đội là vô cùng quan trọng.
Đây gần như là chiến thuật đã mang lại danh tiếng và thành công cho các đội bóng Tây Ban Nha và Barcelona. Các cầu thủ tạo nên những mẫu tiki-taka ở khu vực giữa sân với phong cách chơi bóng tuyệt vời, xứng đáng là một nghệ sĩ thực thụ. Đó chính là định nghĩa của tiki-taka.
Nguồn gốc của chiến thuật Tiki-taka
Người ta thường cho rằng tiki-taka là phát minh của huấn luyện viên Luis Aragonés. Đầu năm 2004, khi đang dẫn dắt đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha, ông được cho là đã phát triển chiến thuật này. Tuy nhiên, một nguồn khác lại cho rằng phát minh này thuộc về Johan Cruyff, người cũng được coi là cha đẻ của triết lý bóng đá tổng lực. Vị huấn luyện viên người Hà Lan này từng là một cầu thủ trước khi giải nghệ và gia nhập FC Barcelona.
Bằng cách kết hợp lối chơi tiki-taka với triết lý bóng đá tổng lực, ông đã tạo ra một trường phái chiến thuật hoàn toàn mới. Trong thời kỳ hoàng kim của FC Barcelona (2008-2012), tiki-taka là lối chơi biểu tượng của đội bóng, được phát triển dưới sự dẫn dắt của Pep Guardiola.
Đặc điểm nổi bật của lối chơi Tiki Taka
Để hiểu rõ hơn Tiki Taka là gì, hãy cùng phân tích những yếu tố cốt lõi tạo nên thành công của triết lý này:
Kiểm soát bóng tuyệt đối
Những người xem bóng đá Cakhia TV chia sẻ: Đội bóng sử dụng Tiki Taka luôn cố gắng giữ bóng trên 65% thời lượng trận đấu trở lên. Việc kiểm soát bóng không chỉ để tấn công mà còn là cách phòng ngự chủ động – vì khi đối phương không có bóng, họ không thể ghi bàn.
Chuyền ngắn và di chuyển liên tục
Mỗi pha bóng đều được xây dựng bằng những đường chuyền ngắn, nhanh và chính xác. Cầu thủ không chỉ chuyền mà còn phải di chuyển liên tục để mở khoảng trống cho đồng đội.
Áp sát tầm cao (Pressing)
Khi mất bóng, toàn đội áp sát ngay lập tức để giành lại bóng chỉ trong vài giây. Đây là một phần quan trọng của triết lý Tiki Taka – phòng ngự bằng cách tấn công.
Tính tập thể cao
Tiki Taka không phụ thuộc vào một cá nhân nào. Mỗi cầu thủ đều là một mắt xích trong cỗ máy, phải hiểu rõ vị trí, vai trò và phối hợp hoàn hảo với đồng đội.
Giữ cự ly đội hình chặt chẽ
Các cầu thủ luôn giữ khoảng cách hợp lý giữa các tuyến, giúp đội hình gắn kết, vừa dễ kiểm soát bóng, vừa dễ pressing khi mất bóng.
Những yếu tố cấu thành nên chiến thuật tiki-taka là gì?
Sau đây là một số yếu tố góp phần tạo nên sự bất khả chiến bại của lối chơi này và giúp bạn hiểu tiki taka là gì:
Về cấu hình triển khai tiki taka
Sơ đồ tiki-taka có vẻ phức tạp, nhưng một khi đã hiểu rõ, nó sẽ bộc lộ sự hài hòa trong lối chơi của các cầu thủ. Sơ đồ lý tưởng là 4-3-3. Đôi khi có thể sử dụng sơ đồ 4-1-2-3 hoặc 3-4-3.
Lối chơi tiki-taka đòi hỏi phản xạ nhanh nhạy của cầu thủ, nhưng cũng đòi hỏi hàng phòng ngự vững chắc. Đây chính là bí quyết giúp các đội bóng Barça tỏa sáng trên đấu trường quốc tế.
Tiki taka – “chuyền” và “chạy”
Ngay từ nguồn gốc của cái tên đã cho thấy rõ phong cách chơi tiki-taka: sự di chuyển liên tục của bóng trong suốt trận đấu. Phong cách chơi này đòi hỏi sự tập trung tuyệt đối từ các cầu thủ, cũng như tinh thần đồng đội mạnh mẽ và kỹ năng quản lý đội bóng xuất sắc.
Với sự di chuyển liên tục như vậy, cầu thủ phải có thể lực tốt. Dù có bóng hay không, anh ta phải có khả năng chạy bóng mượt mà để nhận bóng bất cứ lúc nào, luôn ở cùng một độ cao.
Một trong những trận đấu đáng nhớ nhất là giữa Barcelona và Real Madrid. Trong mùa giải 2016/2017, ước tính 11 cầu thủ FC Barcelona đã di chuyển tổng cộng 106 km, nhiều hơn đối thủ 7 km. Về phần mình, Roberto Barça đã di chuyển 12 km, trải dài trong suốt 90 phút thi đấu.
Với hầu hết mọi người, chạy hơn 5 km đòi hỏi thể lực tốt. Nhưng với các cầu thủ Barça, tiki-taka đòi hỏi sự linh hoạt cao trong các đường chuyền ngắn. Do đó, để tiki-taka phát huy hết hiệu quả, bên cạnh tốc độ, xác suất chuyền bóng thành công phải đạt 70%.
Với những thông tin này, chúng tôi đã giải thích chiến thuật Tiki taka là gì. Nhiều đội bóng trên thế giới đã áp dụng thành công chiến thuật này. Điều này lý giải tầm quan trọng và tính ưu việt của lối chơi này trong việc định hình bản sắc của FC Barcelona, ngay cả cho đến ngày nay.
